Co to za materiał? Jedwab | Wiskoza | Modal | Lyocell | Cupro

Znacie już podstawowe informacje dotyczące podziału materiałów włókienniczych oraz komplet informacji na temat wełny, akrylu i innych włókien syntetycznych. Dziś czas na kolejne omówienie pozostałych rodzajów włókien, tym razem opisałam jedwab oraz najczęstsze sztuczne odpowiedniki jedwabiu takie jak: wiskoza, modal, lyocell czy cupro.

Dotychczas, w ramach cyklu pojawiły się teksty:

Co to za materiał? Część I – podstawowe informacje na temat materiałów włókienniczych i ubraniowych

Co to za materiał? Część II – wszystko o wełnie oraz syntetycznym odpowiedniku wełny, jakim jest akryl

Co to za materiał? Część III – wszystko o włóknach syntetycznych takich jak poliester, poliamid, elastan czy lycra

Jedwab i jego rodzaje

Jedwab jest materiałem znanym człowiekowi od ponad 5000 lat. Początek datuje się oczywiście w Chinach, które nadal są potentatem w produkcji jedwabiu, ale hodowle znajdują się również w Japonii czy Europie. Jedwab jest włóknem naturalnym pochodzenia zwierzęcego. W chwili obecnej jedwab pozyskuje się dwojako:

• z oprzędów gąsienic jedwabnika morwowego (hodowlanego)
• z oprzędów gąsienic jedwabnika dębowego (dzikiego)

Podstawowa różnica pomiędzy tymi rodzajami jedwabiu dotyczy grubości – włókno jedwabników dzikich jest grubsze i charakteryzuje się mniejszym połyskiem. Dlatego też, do produkcji ubrań używa się najczęściej włókien jedwabnika morwowego czyli hodowlanego.

Sposób pozyskiwania jedwabiu z oprzędu gąsienic jedwabnika składa się z kilku etapów, w wyniku których w pierwszej kolejności powstaje tzw. Jedwab surowy (gręża). Jest to gruba, szorstka nitka o nikłym połysku. W dalszej kolejności powstaje tzw. Jedwab odklejony – ten, który znamy, czyli włókna cieniutkie, o pięknym połysku i delikatne w dotyku.

Właściwości jedwabiu

Zalety jedwabiu (ogólnie):

• dość duża odporność na rozciąganie – zmniejszona na mokro, dlatego jedwab w trakcie prania wymaga delikatnego traktowania, raczej odciskania, a nie wyżymania
• bardzo dobra sprężystość – czysty jedwab nie gniecie się zbyt mocno
• wysoka higroskopijność – jedwab jest w stanie wchłonąć nawet 30% pary wodnej
• bardzo dobre zatrzymywanie ciepła – izolacja cieplna jedwabiu jest tylko odrobinę niższa niż wełny! Zaskakująco, gruba apaszka jedwabna będzie grzała równie mocno, jak wełniana!
• nie uczulają – rzadkie są przypadki, żeby jedwab powodował alergie i podrażniał skórę
• nie jest łatwopalny

Wady jedwabiu (ogólnie):

• wrażliwy na słońce – promienie słoneczne bardzo osłabiają włókna jedwabiu, nie zaleca się więc suszenia na słońcu
• niezbyt trwały – przy dłuższym przechowywaniu jedwab starzeje się, żółknie i traci na wytrzymałości
• niezbyt odporny na mole i pleśń

Włókna sztuczne

Jak już wiecie, włókna dzielimy na naturalne oraz chemiczne. Włókna chemiczne z kolei mogą powstać ze składników naturalnych (włókna sztuczne – m.in. wiskoza) i syntetycznych (włókna syntetyczne – m.in. poliester i poliamid). Dziś opisuję właśnie włókna sztuczne.

Przede wszystkim, włókna sztuczne to nie włókna syntetyczne. To popularna pomyłka. Wbrew nazwie (sztuczne) te materiały powstają ze składników naturalnych, takich jak celuloza, mleczko kauczukowe czy kazeina. Natomiast sam sposób produkcji jest w dużej mierze zbliżony do produkcji włókien syntetycznych (gdzie głównym składnikiem są pochodne ropy naftowej).

Rodzaje i właściwości włókien sztucznych

Co do zasady, mamy następujące rodzaje włókien sztucznych:

1. włókna celulozowe I generacji – włókna wiskozowe klasyczne
2. włókna celulozowe II generacji – modal
3. włókna celulozowe III generacji – lyocell, tencel
4. włókna octanowe – m.in. acetat i triacetat
5. włókna kauczukowe – lateks

Omówienie wybranych, najczęściej spotykanych rodzajów materiałów znajdziecie poniżej (i ich szczególne właściwości, różniące się w zależności od generacji), tymczasem przedstawiam właściwości, zalety i wady włókien sztucznych ogólnie.

Zalety włókien sztucznych (ogólnie):

• higieniczne – dobra higroskopijność, pochłaniają od 10 do 25% wilgoci
• nie są atakowane przez mole, grzyby czy bakterie
• nie uczulają – właściwie wszystkie włókna sztuczne nie powodują alergii, chociaż z uwagi na elektryzowanie się (przyciąganie kurzu i brudu) nie są zalecane dla alergików

Wady włókien sztucznych (ogólnie):

• niska odporność na rozciąganie – na mokro spada jeszcze bardziej
• gniotą się – bardzo niska sprężystość, materiały sztuczne będa się łatwo gniotły.
• szybko się palą – nie topią się i tworzą lotny popiół, ale są dość łatwopalne

Chcesz wiedzieć więcej?

↓↓↓

Znajdziesz tam WIĘCEJ INFORMACJI, w tym:

• szczegółowe informacje na temat włókien sztucznych – wiskozy, modalu i lyocellu/tencelu,  acetatu i cupro
• rozdział: Na co zwracać uwagę szukając i kupując ubranie z materiałów sztucznych?
• rozdział: Na co zwracać uwagę szukając i kupując ubranie z jedwabiu?
• rozdział: Kupuj jedwab odpowiedzialnie!
• rozdział: Kupuj wiskozę odpowiedzialnie!

PEŁNE KOMPENDIUM WIEDZY na temat:

• wełny, moheru, kaszmiru, akrylu
• jedwabiu, wiskozy, modalu, lyocellu, cupro
• bawełny, lnu, ramii, bambusa
• poliestru, poliamidu, elastanu, lycry

Jeśli uważasz tekst za wartościowy, puść go proszę w świat za pomocą poniższych przycisków. Niech więcej osób skorzysta. Dziękuję pięknie z góry!